Już wkrótce może się to zmienić. Senat pracuje właśnie nad nowelizacją Ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane ("Prawo Budowlane") uchwaloną przez Sejm 7 listopada 2025 r. ("Nowelizacja"). Nowelizacja modyfikuje zasady wnoszenia odwołania od pozwolenia na budowę.
Obecnie do odwołania od pozwolenia na budowę zastosowanie znajduje ogólna reguła określona w przepisach Ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego. Zgodnie z nią odwołanie nie wymaga szczegółowego uzasadnienia. Wystarczy, jeżeli z odwołania wynika, że strona nie jest zadowolona z wydanej decyzji.
W praktyce oznacza to, że sąsiad będący stroną postępowania w sprawie pozwolenia na budowę, bez większego wysiłku może na długi czas sparaliżować proces inwestycyjny. W istocie bowiem wystarczy, że w terminie czternastu dni od doręczenia mu decyzji o pozwoleniu na budowę wniesie od niej odwołanie spełniające wspomniane liberalne ustawowe wymogi.
Celem ograniczenia takich praktyk Nowelizacja znacznie zaostrza kryteria, jakie powinno spełniać odwołanie od pozwolenia na budowę. Przewiduje mianowicie, że odwołanie od pozwolenia na budowę musi zawierać zarzuty odnoszące się do decyzji jak również zakres żądania będącego przedmiotem odwołania. Ponadto wnoszący odwołanie powinien wskazać dowody na poparcie żądania zawartego w odwołaniu. W przypadku, gdy odwołanie nie spełnia powyższych wymagań, organ odwoławczy powinien wezwać wnoszącego odwołanie do usunięcia braków w wyznaczonym terminie, nie krótszym niż siedem dni. Samo zaś wezwanie do usunięcia braków powinno nastąpić nie później niż w terminie czternastu dni od wpływu odwołania.
Podniesienie poprzeczki dla sąsiadów zainteresowanych torpedowaniem pozwolenia na budowę niewątpliwie ograniczy możliwość posługiwania się odwołaniem jako instrumentem nacisku na inwestora. Warto pamiętać zarazem, że zwiększenie formalnych rygorów nie zmienia ogólnych reguł rządzących postępowaniem odwoławczym dotyczącym pozwolenia na budowę. W świetle tych zasad organ odwoławczy nie jest związany granicami odwołania ani przedstawionymi w nim zarzutami. Jego zadaniem nie jest bowiem sama kontrola pozwolenia na budowę, ale ponowne rozpoznanie całej sprawy od początku.
W świetle postanowień Nowelizacji przewidziane w niej kryteria dotyczące wnoszenia odwołań stosuje się także do innych niż pozwolenie na budowę decyzji wydawanych na gruncie Prawa Budowlanego. Takie same kryteria mają też znaleźć zastosowanie do zażaleń na postanowienia wydawane na podstawie przepisów Prawa Budowlanego.
W świetle postanowień Nowelizacji jej przepisy znajdą zastosowanie nie tylko do postępowań wszczętych po jej wejściu w życie, ale także do zamierzeń budowlanych, w przypadku których przed wejściem w życie Nowelizacji został złożony i nie został rozpatrzony wniosek o pozwolenie na budowę.
Nowelizacja, jeśli wejdzie w życie w kształcie uchwalonym przez Sejm, stworzy inwestorom realną szansę na skrócenie ścieżki prowadzącej do uzyskania ostatecznej decyzji o pozwoleniu na budowę.
W przypadku dodatkowych pytań zapraszamy do kontaktu.
