Projektowane zmiany
Projekt w obecnym kształcie zakłada, że decyzja okręgowego inspektora pracy ustalająca stosunek pracy będzie zaskarżalna:
- przedsiębiorca będzie mógł wnieść odwołanie w ciągu 7 dni od dnia doręczenia odwołania do głównego inspektora pracy.
- w przypadku nieuwzględnienia odwołania przez głównego inspektora przedsiębiorca będzie mógł wnieść w ciągu 1 miesiąca odwołanie do sądu pracy, który będzie badał prawidłowość ustalenia istnienia stosunku pracy.
Konsekwencje decyzji ustalającej istnienie stosunku pracy
Decyzja okręgowego inspektora pracy będzie podlegała rygorowi natychmiastowej wykonalności tj. jeszcze przed rozpatrzenieniem odwołania przedsiębiorcy, przedsiębiorca będzie musiał zastosować się do ww. decyzji, co będzie wiązało się z nowymi obowiązkami przedsiębiorcy związanych z zatrudnianiem, m.in. prowadzenie ewidencji czasu pracy, zapewnień uprawnień pracowniczych (m.in. urlopów wypoczynkowych), odprowadzanie składek z tytułu ubezpieczeń społecznych w wysokości obowiązującej pracowników, obowiązki z zakresu bhp (badania wstępne, badania okresowe).
Przedsiębiorca nie będzie zobowiązany do uiszczenia składek z tytułu ubezpieczeń społecznych oraz zaliczek na podatek aż do momentu, gdy decyzja w sprawie ustalenia stosunku pracy stanie się ostateczna (a w przypadku wniesienia odwołania od decyzji - do dnia prawomocnego orzeczenia sądu).
Zgodnie z obecnym brzmieniem projektu ustawy, przedmiotem kontroli mogą być umowy cywilnoprawne obowiązujące w momencie kontroli, ale także te, które już nie obowiązują. Kontroli PIP mogą podlegać także podmioty, które już zakończyły działalność lub nie zatrudniają pracowników w ciągu ostatniego roku.
Skutki decyzji mogą zatem sięgać wstecz. Sama decyzja będzie ustalać wszelkie istotne elementy stosunku pracy m.in. wysokość wynagrodzenia za pracę oraz datę ustalenia istnienia stosunku pracy.Projekt poza rozszerzeniem uprawnień inspektorów pracy zakłada również rozszerzenie współpracy pomiędzy PIP a ZUS m.in. w zakresie przekazywania informacji, w ramach prowadzonej kontroli przez PIP oraz umożliwia prowadzenia kontroli zdalnej przez PIP. Projekt zakłada podwyższenie kwot grzywny nakładanych na osobę reprezentującą pracodawcę, m.in. w przypadku zawierania umowy cywilnoprawnej w miejsce umowy o pracę. Obecnie wysokość kary grzywny wynosi od 1.000 zł do 30.000 zł. Zgodnie z obecnym brzmieniem projektu będzie to kwota od 2.000 zł do 60.000 zł.
Etap: uzgodnienia na poziomie rządu we współpracy z partnerami społecznymi.
Planowane wejście w życie: 1 stycznia 2026
Audyt umów cywilnoprawnych
Projekt ustawy będzie jeszcze ulegał zmianom w ramach prac sejmowych, ale już teraz warto rozpocząć przygotowania i zweryfikować umowy pod kątem ryzyka ich reklasyfikacji. Rekomendujemy i służymy pomocą w przeprowadzeniu wewnętrznych audytów umów cywilnoprawnych i wprowadzeniu odpowiednich zmian jeszcze przed kontrolą PIP.
W przypadku dodatkowych pytań zapraszam do kontaktu
